AML & Anti-Fraud



“GNI@ AML & ANTI-FRAUD MANAGEMENT”  — istifadəçi yönümlü veb-interfeysə malik avtomatlaşdırılmış bank sisteminə inteqrasiya olunan və bütün əsas maliyyə əməliyyatlarını emal edən və nəzarət edən həlldir. Bu əməliyyatlara daxildir:

  • hesablaşma və nağd əməliyyatlar,

  • nağd və nağdsız pul köçürmələri,

  • nağd və nağdsız valyuta əməliyyatları,

  • müddətli depozitlər,

  • kredit əməliyyatları,

  • kart əməliyyatları,

  • daxili və mühasibat əməliyyatları,

  • xəzinədarlıq və digər maliyyə əməliyyatları, əvvəlcədən müəyyən edilmiş ssenarilər üzrə.

Bütün nəzarət mexanizmləri xüsusi konstruktor vasitəsilə sazlanır və həm real vaxt rejimində (onlayn), həm də təşkilatın əsas sistemində post-faktum icra olunan əməliyyatlar üçün oflayn rejimdə işləyə bilər.

Sistem həmçinin risk indikatorlarının parametrik yaradılmasını və onların təşkilatın maliyyə obyektləri ilə qarşılıqlı əlaqələrinin qurulmasını təmin edir. Bu imkanlar təşkilat rəhbərliyi və tənzimləyici orqan tərəfindən tələb olunan bütün nəzarət mexanizmlərinin minimal texniki müdaxilə ilə qurulmasına imkan verir.

həllinin üstünlükləri

İstifadə olunan texnologiyalar

Fron-end (müştəri) hissəsi Oracle Apex texnologiyası əsasında həyata keçirilmişdir.

Platforma xarici sistemlər və altsistemlərlə inteqrasiya üçün iki növ texnologiyanı dəstəkləyir: SOAP və REST (əsas və tövsiyə olunan texnologiya).

Bütün çap formaları Jasper Reports (iReport) əsasında hazırlanmışdır. Sistemdə həmçinin Oracle WebLogic və ya Apache Tomcat tətbiq serveri, eləcə də Oracle 18 verilənlər bazası serveri istifadə olunur.

Sistemin təhlükəsizlik səviyyəsinin artırılması məqsədilə aşağıdakı mexanizmlər yaradılmışdır:

  • istifadəçilərin parol idarəetmə mexanizmi,

  • sistem istifadəçilərinin LDAP ilə inteqrasiyası və sinxronizasiyası mexanizmi,

  • məlumat anbarı mexanizmləri,

  • verilənlərin bütövlüyü mexanizmləri,

  • jurnallar və audit mexanizmləri.

solution” sistemi aşağıdakı modullar və altsistemlərdən ibarətdir:

Hesabatlıq modulu

“GNI@ AML & Anti-Fraud Management” həlli öz arxa ofisi çərçivəsində ayrıca hesabat moduluna malikdir. Bu modulda yoxlamadan keçmiş bütün əməliyyatlar haqqında ətraflı məlumat, o cümlədən həmin yoxlamanın nəticəsi göstərilir.

Modula həmçinin şübhəli əməliyyatların işlənməsi üzrə bütün loqlar üzrə hesabatlar daxildir. Bu hesabatlarda əməliyyatların təhlili çərçivəsində əlavə sənədlərin yüklənməsi imkanı mövcuddur.

İnteqrasiya şinəsi

İnteqrasiya şinəsi “GNI@ AML & Anti-Fraud Management” proqram kompleksinin bütün sistem və modullarının Bank tərəfindən istifadə olunan hər hansı tranzaksiya sistemləri ilə inteqrasiyasını təmin edir.

Bu həll vasitəsilə Bank bütün əməliyyatları birbaşa öz sistemində yerinə yetirə biləcək və məlumatlar “GNI” moduluna və geri təhlükəsiz şəkildə avtomatik ötürüləcək, beləliklə, fırıldaqçılığa qarşı (Anti-Fraud Management) və pul yuyulmasına qarşı (Anti-Money Laundering Management) prosedurlara uyğun yoxlamalar həyata keçiriləcək.

Qeyd olunan inteqrasiya interfeysi təyin olunmuş hadisələr üzrə böyük həcmdə məlumatların yüklənməsini “parsing” proseduru vasitəsilə dəstəkləyir.

WorldCheck alt-sistemi

Alt-sistem “WorldCheck” beynəlxalq sistemi ilə birbaşa onlayn inteqrasiyanı dəstəkləyir. Bu inteqrasiya birbaşa qara siyahıların idarə olunması moduluna bağlıdır və qara siyahılar sistemin mərkəzi bazasında hər dəyişiklik baş verdikdə avtomatik olaraq yenilənir.

Bu alt-sistem pul yuyulmasına qarşı mübarizə modulunun və onun digər komponentlərinin ayrılmaz hissəsidir.

Müştərini tanı modulu (KYC)

Bu modul “Müştərini tanı” (KYC) prosedurlarına aid bütün sorğu formalarının tam avtomatlaşdırılmış şəkildə hazırlanmasını təmin edir və Bankın proseslərini pul yuyulmasına qarşı mübarizə (AML) qaydalarına, ABŞ-ın xarici hesabların vergiyə cəlb edilməsi qanunu (FATCA) tələblərinə və ümumi hesabat standartına (CRS) tam uyğun şəkildə qurmağa imkan verir.

Modul parametrik konstruktordan istifadə edərək sorğu formalarının yaradılmasını nəzərdə tutur. Bu struktur sayəsində Bank proqramçılar və texniki mütəxəssislərin köməyinə ehtiyac olmadan, tənzimləyicilər və ya rəhbərlik tərəfindən tələb olunan formaları özü idarə edə və qısa müddətdə biznes proseslərinə tətbiq edə bilər.

Modul çərçivəsində front-ofis və back-ofis interfeysi mövcuddur ki, sorğu formalarının idarə olunması və məlumatların digər daxili və xarici sistem və alt-sistemlərlə inteqrasiyası təmin edilsin.

Sistemin funksionallığı “bir pəncərə” prinsipi ilə aşağıdakı imkanları təmin edir:

  • Sorğu formalarının yaradılması;
  • Sualların tənzimlənməsi;
  • Cavab dəyərlərinin və kontrol dəyərlərinin təyin edilməsi;
  • Sorğu formalarının Bankın müxtəlif modul və alt-sistemlərinə bağlanması (məsələn, fiziki şəxslər üçün memorandum, hüquqi şəxslər və fərdi sahibkarlar üçün memorandum).

Bütün bunlar tənzimləyici tələblərə və Bankın daxili prosedurlarına uyğunluğu təmin edən bütün zəruri alətləri təqdim edir.

Müştəri qiymətləndirmə modulu (CRM skoringi)

Müştəri qiymətləndirmə modulu (CRM skoringi) müştərinin risk səviyyəsinin tam avtomatlaşdırılmış qiymətləndirilməsini təmin edir. Bu modul statistik, riyazi və məntiqi modellərin qurulması vasitəsilə fiziki şəxslər, hüquqi şəxslər və fərdi sahibkarlar üçün risk qiymətləndirməsi aparmağa imkan verir.

Modul parametrik konstruktordan istifadə edərək qiymətləndirmə modellərinin qurulmasını nəzərdə tutur. Bu struktur sayəsində Bank proqramçı və texniki mütəxəssislərin köməyinə ehtiyac olmadan, istənilən qiymətləndirmə modellərini özü qura və biznes proseslərinə “bir pəncərə” prinsipi ilə qısa müddətdə tətbiq edə bilər.

Müştəri qiymətləndirməsi aşağıdakı üsullarla həyata keçirilir:

  • Müştəri profilinə (CRM) əsaslanan məlumatların analizi;
  • Müəyyən müştəri qrupları tərəfindən həyata keçirilən əməliyyatların (depozit, kredit, köçürmələr, ödənişlər və s.) analizi;
  • Müəyyən müştərilər tərəfindən həyata keçirilən əməliyyatların analizi;
  • Müştərilərin və onların nümayəndəliklərinin fəaliyyətinin analizi;
  • Təsisçilərin, menecmentin və əlaqəli şəxslərin fəaliyyətinin analizi.

    Modulun nəticəsi müştərilərin risk səviyyəsinə görə aydın təsnifatıdır, hansı ki, fırıldaqçılığa qarşı (Anti-Fraud Management) və/və ya pul yuyulmasına qarşı (AML) əməliyyat yoxlamalarında onlayn və/oflayn ssenarilər üçün göstərici kimi istifadə oluna bilər.

    Sistemin funksionallığı həmçinin müştəri risk qiymətləndirmələrinin tarixçəsinin saxlanmasını təmin edir, bu da modulun idarə olunmasında şəffaflığı təmin edir.

    Bundan əlavə, sistem təşkilat rəhbərliyi və tənzimləyici orqanların tələblərinə uyğun bütün lazımi hesabatları strukturlu formatda hazırlamağa imkan verir.

Qara siyahıların idarə olunması modulu

Qara siyahıların idarə olunması modulu bütün mümkün qara siyahıların tam avtomatlaşdırılmış şəkildə hazırlanmasını təmin edir. Bu siyahılar həm fırıldaqçılığa qarşı (Anti-Fraud Management), həm də pul yuyulmasına qarşı (AML) nəzarətlərin həyata keçirilməsində istifadə olunur.

Modul parametrik konstruktordan istifadə edərək qara siyahıların yaradılmasını nəzərdə tutur. Bu struktur sayəsində Bank proqramçı və texniki mütəxəssislərin köməyinə ehtiyac olmadan, qara siyahıları özü idarə edə və biznes proseslərinə qısa müddətdə tətbiq edə bilər.

Modul çərçivəsində həm front-ofis, həm də back-ofis interfeysi mövcuddur ki, qara siyahıların idarə olunması və Bankın digər sistem və alt-sistemləri ilə inteqrasiyası təmin edilsin.

Sistemin funksionallığı “bir pəncərə” prinsipi ilə aşağıdakı imkanları təqdim edir:

  • Müxtəlif kriteriya və parametrlər üzrə qara siyahıların yaradılması:
    • Müştərilər üzrə;
    • Müştəri qrupları üzrə;
    • Ölkələr üzrə;
    • Əməliyyat növləri üzrə;
    • Əməliyyat xüsusiyyətləri üzrə;
  • Qara siyahıların müxtəlif yoxlama indikatorlarına bağlanması;
  • Qara siyahıların onlayn və oflayn yoxlama ssenarilərinə bağlanması və ya qoşulması;
  • Qara siyahıların əl ilə, parametrik cədvəllər vasitəsilə və ya XLS, CSV, XML, TXT kimi strukturlaşdırılmış faylların idxalı yolu ilə yaradılması;
  • Qara siyahıya daxil edilən və ya çıxarılan obyektlərin tarixçəsinin saxlanması, bu da modulun idarə olunmasında şəffaflığı təmin edir;
  • Təşkilat rəhbərliyi və tənzimləyici orqanların tələblərinə uyğun bütün lazımi hesabatların strukturlu formatda hazırlanması.

Yoxlama ssenariləri idarəetmə modulu

Yoxlama ssenariləri idarəetmə modulu bütün mümkün ssenarilərin tam avtomatlaşdırılmış şəkildə qurulmasına imkan verir, həm fırıldaqçılığa qarşı (Anti-Fraud Management), həm də pul yuyulmasına qarşı (Anti-Money Laundering Management) nəzarətlər üçün.

Modul parametrik konstruktordan istifadə edərək yoxlama ssenarilərinin qurulmasını nəzərdə tutur. Bu struktur sayəsində Bank proqramçı və texniki mütəxəssislərin köməyinə ehtiyac olmadan, istənilən yoxlama ssenarilərini özü qura və biznes proseslərinə qısa müddətdə tətbiq edə bilər.

Modul çərçivəsində həm front-ofis, həm də back-ofis interfeysi mövcuddur ki, ssenarilərin idarə olunması və Bankın digər sistem və alt-sistemləri ilə inteqrasiyası təmin edilsin.

Sistemin funksionallığı (“bir pəncərə” prinsipi ilə) aşağıdakı əsas imkanları təqdim edir:

  • Fırıldaqçılığa qarşı ssenarilərin yaradılması: əməliyyat növləri üzrə, indikatorlar və onların kontrol dəyərləri nəzərə alınmaqla, onlayn rejimdə;
  • Pul yuyulmasına qarşı ssenarilərin yaradılması: əməliyyat növləri üzrə, indikatorlar və onların kontrol dəyərləri nəzərə alınmaqla, onlayn rejimdə;
  • Fırıldaqçılığa qarşı ssenarilərin yaradılması: əməliyyat növləri üzrə, indikatorlar və kontrol dəyərləri nəzərə alınmaqla, oflayn rejimdə;
  • Pul yuyulmasına qarşı ssenarilərin yaradılması: əməliyyat növləri üzrə, indikatorlar və kontrol dəyərləri nəzərə alınmaqla, oflayn rejimdə.

Sistem əməliyyat növlərində şübhəli göstəricilərin/indikatorların aşkarlanması üçün onlayn və oflayn yoxlama ssenariləri kataloqu yaradır. Hər bir ssenari bir və ya bir neçə indikatordan ibarət ola bilər və onlar məntiqi şəkildə bir-biri ilə əlaqələndirilir.

  • Onlayn ssenarilər əməliyyat yaradıldığı və/və ya təsdiqləndiyi anda yoxlayır. Hər bir ssenari yalnız müəyyən əməliyyat növünə və ya əməliyyat qrupuna bağlana bilər. Əgər onlayn yoxlama zamanı sistem verilmiş ssenarilərdən ən azı birini aşkar edərsə, əməliyyat Fırıldaqçılığa qarşı prosedurlar modulu və ya Pul yuyulmasına qarşı prosedurlar moduluna göndərilir və burada daha ətraflı analiz və işləmə aparılır.
  • Sistem həmçinin oflayn yoxlamaları dəstəkləyir; yəni, xarici tranzaksiya sistemlərində həyata keçirilmiş, amma fırıldaqçılıq və ya AML modullarına birbaşa qoşulmamış əməliyyatlar post-faktum olaraq yüklənir. Məsələn, xarici kart prosesinq klirinqi üzərindən keçən kart əməliyyatları. Nəticədə şübhəli əməliyyatların siyahısı hazırlanır və müvafiq Bank işçiləri tərəfindən işlənir.

Beləliklə, sistemin funksionallığı bütün növ əməliyyatlar üzrə yoxlama ssenarilərinin yaradılması, redaktə olunması, silinməsi və qurulmasını, həm onlayn, həm də oflayn rejimdə, fırıldaqçılığa və pul yuyulmasına qarşı prosedurlar çərçivəsində təmin edir.

İndikatorların idarə olunması modulu

İndikatorların idarə olunması modulu bütün mümkün indikatorların və/və ya stop-faktorların tam avtomatlaşdırılmış şəkildə qurulmasına imkan verir, həm fırıldaqçılığa qarşı (Anti-Fraud Management), həm də pul yuyulmasına qarşı (Anti-Money Laundering Management) nəzarətlər üçün.

Modul parametrik konstruktordan istifadə edərək indikatorların tənzimlənməsini nəzərdə tutur. Bu struktur sayəsində Bank proqramçı və texniki mütəxəssislərin köməyinə ehtiyac olmadan, istənilən yoxlama indikatorlarını özü qura və biznes proseslərinə qısa müddətdə tətbiq edə bilər.

Modul çərçivəsində həm front-ofis, həm də back-ofis interfeysi mövcuddur ki, indikatorların və kontrol dəyərlərinin idarə olunması və Bankın digər sistem və alt-sistemləri ilə inteqrasiyası təmin edilsin.

Sistemin funksionallığı (“bir pəncərə” prinsipi ilə) aşağıdakı əsas imkanları təqdim edir:

  • Fırıldaqçılığa qarşı prosedurlar çərçivəsində nəzarət indikatorlarının qeydiyyatı;
  • Pul yuyulmasına qarşı prosedurlar çərçivəsində nəzarət indikatorlarının qeydiyyatı;
  • Fırıldaqçılığa qarşı prosedurlar üçün indikatorların kontrol dəyərlərinin qeydiyyatı;
  • Pul yuyulmasına qarşı prosedurlar üçün indikatorların kontrol dəyərlərinin qeydiyyatı;
  • Fırıldaqçılığa qarşı prosedurlar üçün obyektlərin (əməliyyat növlərinin) qeydiyyatı;
  • Pul yuyulmasına qarşı prosedurlar üçün obyektlərin (əməliyyat növlərinin) qeydiyyatı;
  • Fırıldaqçılığa qarşı prosedurlar üçün kontrol dəyərlərinin obyektlərə (əməliyyat növlərinə) bağlanması;
  • Pul yuyulmasına qarşı prosedurlar üçün kontrol dəyərlərinin obyektlərə (əməliyyat növlərinə) bağlanması.

Beləliklə, sistem indikatorların və onların kontrol dəyərlərinin bank obyektlərinə bağlı olduğu məlumat bazasını (kataloqu) yaradır.

Sistem həmçinin hər bir indikatorun aşağıdakılara bağlanmasına imkan verir:

  • Müəyyən əməliyyatlardakı müəyyən dəyərlərə;
  • Verilmiş metod ilə əlaqəli dəyərlər qrupuna;
  • Verilmiş riyazi və/və ya məntiqi funksiyalara əsasən hesablanmış nəticələrə.

Nəticədə, sistemin funksionallığı bütün mümkün nəzarət indikatorlarının və onların dəyərlərinin yaradılması, redaktəsi, silinməsi və tənzimlənməsi imkanını təmin edir ki, bu da fırıldaqçılığa və pul yuyulmasına qarşı yoxlama ssenarilərinin effektiv idarə olunmasını təmin edir.

Fırıldaqçılığa qarşı prosedurlar idarəetmə modulu (Anti-Fraud Management)

Fırıldaqçılığa qarşı prosedurlar idarəetmə modulu “fraud meneceri” tərəfindən nəzərdən keçirilməsi üçün konstruktorlarda yaradılmış ssenarilərə əsasən əməliyyatların tam idarə olunmasını təmin edir.

Modul çərçivəsində həm front-ofis, həm də back-ofis interfeysi mövcuddur ki, fırıldaqçılıqla əlaqəli əməliyyatların işlənməsi və idarə olunması təmin edilsin.

Sistem həm onlayn rejimdə – əməliyyat yaradıldığı və/və ya icra olunduğu anda, həm də oflayn rejimdə – əməliyyatın faktiki icrasından sonra idarəetmə prosedurlarını dəstəkləyir.

Əgər yoxlama ssenarilərindən ən azı biri aktivləşərsə, əməliyyat bu modulda qeyd olunur və parametrik olaraq yaradılmış biznes-sikldə işlənir, yəni:

  • Təsdiqedici sənədlərin əlavə olunması;
  • Qrafik məlumatların əlavə olunması;
  • Bank daxilində daxili yazışmalar və s.

Şübhəli əməliyyatın nəticəsi müəyyən edilir: əməliyyat ya “fırıldaqçılıq”, ya da “adi əməliyyat” kimi qiymətləndirilir.

  • Əgər əməliyyat fırıldaqçılıq olaraq qiymətləndirilirsə – o, tam dayandırılır.
  • Əgər əməliyyat adi hesab olunursa – əməliyyat Bankın normal iş dövrünə qaytarılır.

Sistem həmçinin Bank işçiləri – “fraud menecerlər” arasında şübhəli əməliyyatların idarə olunması funksionallığını təmin edir ki, bu da təşkilatın risklərinin effektiv idarə olunmasına imkan verir.

Bundan əlavə, sistem təşkilat rəhbərliyi və tənzimləyici orqanların tələblərinə uyğun bütün lazımi hesabatların strukturlu formatda hazırlanmasını təmin edir.